सेतीनदीको कटानले भिमाद नगरपालिकाका दुई दर्जनभन्दा बढी परिवार विस्थापित भएका छन् । ०६१ सालमा सुरु भएको नदी कटान नियन्त्रणमा चासो नदिँदा हरेक वर्ष विस्थापित हुनेको संख्या बढ्दो छ ।
बर्खा सुरु भएसँगै भीमादका बासिन्दालाई कसरी सुरक्षति रहने भन्ने चिन्ता हुन्छ । यहाँका कैयौँ परिवार बर्खाभर दिउँसो भीमाद बजारमा बसे पनि रात परेपछि सुरक्षित स्थान खोज्दै बजारमाथिको बस्ती जान्छन् ।
भीमाद नगरपालिका–६ का वडाध्यक्ष श्यामसुन्दर जोशीका अनुसार नदी कटान नियन्त्रणका लागि नगरपालिकाले प्रत्येक वर्ष बजेट विनियोजन गर्दै आएको छ । तर, बजेट पर्याप्त नहुँदा कटान नियन्त्रण हुन सकेको छैन । उनका अनुसार नगरपालिकाले नदी नियन्त्रणमा प्रत्येक वर्ष पाँच लाख छुट्याउँदै आएको थियो । यस वर्ष नगरपालिकाको बजेटमा गण्डकी प्रदेश सरकारले पनि बजेट थपेको छ । प्रदेश सरकारका तर्फबाट नदीमा तटबन्ध लगाउन ४० लाख रुपैयाँ विनियोजन नगरेको छ । स्थानीयको सुरक्षाका लागि संघीय सरकारले बजेट विनियोजन गर्न आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ ।
एक सय घर पहिरोको जोखिमा
सेतीनदी कटानका कारण भीमाद नगरक्षेत्रका करिब एक सय घर पहिरोको उच्च जोखिममा छन् । पहिरोको जोखिम बढेकै कारण दुई दर्जनभन्दा बढी परिवार विस्थापित भइसकेको स्थानीय धु्रव भण्डारीले बताए । उनले भने, ‘पानी पर्नेबित्तिकै सेनीनदीमा पानीको बहाव बढ्छ जसले गर्दा जमिन कटान र किनारामा रहेका घरको डिल खस्न सुरु हुन्छ ।’
भीमादका कैयौँ परिवार विस्थापित भइसकेका छन् । कतिपय बजारका घर छाडेर भाडामा बस्न थालेका छन् । विकल्प नभएका २५–३० परिवार पानी पर्नसाथ घर छाड्ने र नपरेका वेलामा आएर बस्ने भण्डारीले बताए । उनीहरूले दिउँसोको समयमा पानी पर्न थालेपछि सामान बाहिर निकालेर सुरक्षित स्थानतर्फ लैजान्छन् । रघुप्रिय सामुदायिक वनको एक हेक्टर क्षेत्रफलसमेत नदी कटानमा परिससकेको छ । नदी नियन्त्रणका लागि पटक–पटक मन्त्रालयमा डेलिकेसन जाँदासमेत कुनै सुनुवाइ नभएको वडाध्यक्ष जोशीले बताए ।