मध्य तथा लामो दूरीमा चल्ने सवारीसाधन आइतबारदेखि अनिवार्य रूपमा यान्त्रिक परीक्षणविना चल्न नपाउने भएका छन् । यो व्यवस्था उपत्यकाबाट बाहिरिने सवारीसाधनको हकमा लागू हुनेछ ।
दसैँमा दुर्घटना न्यूनीकरण गर्ने उद्देश्यले सवारीसाधनको यान्त्रिक अवस्था चेकजाँच गरेर मात्रै छुट्न दिने निर्णय गरिएको हो । गृह मन्त्रालयले गठन गरेको उच्चस्तरीय समितिको निर्णयअनुसार यान्त्रिक परीक्षणको व्यवस्थापन सम्बन्धित सवारीसाधनको आधिकारिक विक्रेता, ट्राफिक प्रहरी र यातायात व्यवसायीहरूको समन्वयमा हुनेछ । यसका लागि उनीहरूले उपत्यकाबाट बाहिरिने मुख्य–मुख्य नाकामा परीक्षण केन्द्र राख्नेछन् । सोही केन्द्रमा सवारीसाधनको यान्त्रिक परीक्षण हुनेछ । परीक्षणपछि मात्रै मध्य तथा लामो दूरीमा चल्ने सवारीसाधन छुट्न पाउनेछन् ।
मध्य र लामो दूरीमा चल्ने सवारीसाधनले अब अनिवार्य रूपमा सरोकारवाला कार्यालयको फोन नम्बर यात्रुले देख्ने गरी ‘डिस्प्ले’ गर्नुपर्नेछ ता कि यात्रुले आवश्यक पर्दा सजिलै ‘कम्प्लेन’ गर्न सकून् ।
गृह मन्त्रालयका प्रवक्ता फणीन्द्रमणि पोखरेलले दसैँको समयमा हुने सवारी दुर्घटना रोक्न यस्तो निर्णय गरिएको बताए । ‘प्रत्येक वर्ष दसैँमा सवारीसाधन दुर्घटना बढ्ने गरेको र धनजनको क्षति भएको देखियो । यसलाई न्यूनीकरण गर्न सरकारले मेरै संयोजकत्वमा उच्चस्तरीय समिति गठन गरेको छ । आज बसेको बैठकले विभिन्न १४ बुँदे निर्णय गरेको छ । जसमा मध्य तथा लामो दूरी चल्ने सवारीसाधनका लागि यान्त्रिक परीक्षण अनिवार्य गरिएको छ । नत्र त्यस्ता सवारीसाधन सञ्चालन हुन सक्दैनन्,’ उनले भने ।
समितिको निर्णयअनुसार यान्त्रिक परीक्षण नगरेका र यात्रुको बिमा नगरेका सवारीसाधनलाई सञ्चालनका लागि रुट अनुमति दिइनेछैन । यसका लागि गृहले यातायात व्यवस्था विभाग र प्रदेशमातहतका सम्बन्धित कार्यालयलाई निर्देशन गरिसकेको छ । सञ्चालनका लागि अनुमति पाएका सवारीसाधनले यात्रुले देख्ने गरी अनिवार्य रूपमा सरोकारवाला कार्यालयको टेलिफोन नम्बर सार्वजनिक गर्नुपर्नेछ । गृहप्रवक्ता पोखरेलका अनुसार अस्वाभाविक ढंगले चलाइएका सवारीसाधनबारे गुनासो गर्न यो व्यवस्था गरिएको हो ।
‘पर्वका वेला सवारीसाधन अस्वाभाविक ढंगले चलाइएको गुनासो सुनियो । दुर्घटना हुने कारण पनि यस्तै रहेको देखियो । त्यसो हुँदा मध्य र लामो दूरीमा चल्ने सवारीसाधनले अब अनिवार्य रूपमा सरोकारवाला कार्यालयको फोन नम्बर यात्रुले देख्ने गरी ‘डिस्प्ले’ गर्नुपर्नेछ ता कि यात्रुले आवश्यक पर्दा सजिलै ‘कम्प्लेन’ गर्न सकून्,’ प्रवक्ता पोखरेलले भने ।
सवारीसाधनलाई ‘टाइम कार्ड’को पालना पनि अनिवार्य गरिएको छ । चाडबाडका वेला अत्यधिक गतिमा सवारीसाधन चलाउने प्रवृत्ति रोक्न यस्तो गरिएको गृहको भनाइ छ । ‘टाइम कार्ड’को व्यवस्था भने यातायात व्यवस्था विभागले गर्नेछ । ‘टाइम कार्ड’ पालना नगर्ने सवारीसाधन तत्काल कारबाहीमा पर्नेछन् ।
प्रत्येक सवारीसाधनमा दुई चालक अनिवार्य हुनुपर्ने नियम पनि राखिएको छ । यो नियम पालना नगर्ने यातायात व्यवसायीलाई कडा कारबाही गर्ने गृहले जनाएको छ । ‘ड्युटी’को समयमा मादक पदार्थ सेवन (मापसे) गरे–नगरेको आकस्मिक परीक्षण अनिवार्य रूपमा हुनुपर्नेछ । यो काम भने नेपाल प्रहरीले गर्नेछ । सवारीसाधनको छतमा बसेर र झुन्डिएर यात्रा गर्न पूर्ण रूपमा बन्देज लगाइएको छ । नियम पालना गर्ने जो–कोहीलाई कडा कारबाही गरिने गृहप्रवक्ता पोखरेलले बताए ।
उनले भने, ‘सवारीसाधनले ‘टाइम कार्ड’को पालना अनिवार्य रूपमा गर्नुपर्नेछ । मापसे गरी सवारीसाधन चलाउनु भएन । भिड देखाएर बसको छत तथा झुन्डिएर जो–कोहीले पनि यात्रा गर्न पाउँदैन । नियम पालना नगर्नेविरुद्ध कानुनअनुसार कारबाही हुनेछ ।’
समितिको निर्णयअनुसार सडकका खाल्टाखुल्टी यथासम्भव चाँडो टाल्न डिभिजन सडक कार्यालय, प्रदेश र स्थानीय तहसँग समेत समन्वय गरिनेछ । चालकका लागि बनाइएका ‘रिफ्रेसमेन्ट सेन्टर’लाई तयारी हालतमा राखिनेछ । मध्य तथा लामा दूरीमा यात्रा गर्ने यात्रुलक्षित राजमार्गका होटेल तथा रेस्टुरेन्टका खानाका गुणस्तर परीक्षण गरिनेछ । परीक्षणमा कमजोर देखिए दोषीलाई तत्काल कारबाही गर्ने निर्णय समितिले गरेको छ ।
यस्ता छन् नियम, पालना नगरे कारबाही
उपत्यकाबाट बाहिरिने मुख्य–मुख्य नाकामा यान्त्रिक परीक्षण केन्द्र राखिने, परीक्षण नगरी छुट्न नदिने
यात्रुको बिमा नगरेका सवारीसाधनले रुट अनुमति नै नपाउने
प्रत्येक सवारीसाधनमा दुई चालक अनिवार्य हुनुपर्ने
यात्रुले देख्ने गरी सवारीसाधनले अनिवार्य रूपमा सरोकारवाला कार्यालयको फोन नम्बर सार्वजनिक गर्नुपर्ने
सबै सवारीसाधनलाई ‘टाइम कार्ड’ अनिवार्य, पालना नगरेर कारबाही
छतमा तथा गाडीभित्र झुन्डिएर यात्रा गर्न बन्देज