वीरगन्जमा एक सातासम्म हैजा नियन्त्रणबाहिर

वीरगन्जमा फैलिएको हैजा एक सातासम्म पनि नियन्त्रणमा नआएपछि सरकारले सुरक्षा निकायका स्वास्थ्यकर्मी र चिकित्सक पनि परिचालन गर्ने निर्णय गरेको छ । शुक्रबार प्रधानमन्त्री केपी ओलीले हैजा रोगको रोकथाम र नियन्त्रणका लागि स्वास्थ्य मन्त्रालयको समन्वयमा नेपाली सेनासहित तीनवटै सुरक्षा निकायका चिकित्सक र उपकरणको परिचालन तथा प्रयोग गर्ने निर्णय भएको बताए ।

‘स्वास्थ्य मन्त्रालयसँगको समन्वयमा नेपाली सेना, नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरी, नर्स, डाक्टर र उपकरणको प्रयोग गर्ने मन्त्रिपरिषद् बैठकले निर्णय गरेको छ, र यस रोगलाई सकेसम्म छिटो नियन्त्रण गर्न, बिरामी निको पार्न र बढ्न नपाओस् भनेर तीव्र ढंगले प्रयास भइरहेको छ,’ संसद्मा ओलीले भने, ‘हैजाको स्रोत के हो, कहाँबाट यो फैलियो, यो कुनै ढलबाट, खानेपानीबाट, कुन स्रोतबाट रोग फैलियो अनुसन्धान भइरहेको छ ।’ यसबाहेक सरकार र मातहतका थप स्वास्थ्यकर्मी परिचालन गरिने उनले बताए । स्वास्थ्यमन्त्री प्रदीप पौडेलसहित चिकित्सकको टोली पाँच दिनअघि वीरगन्ज पुगेर फर्किसकेको छ । 

स्वास्थ्य मन्त्रालयका सचिव डा. विकास देवकोटाले मन्त्रिपरिषद्ले निर्णय गरेअनुसार डेडिकेटेड टिम आइतबारसम्म प्रभावित क्षेत्रमा पुग्ने बताए । ‘काठमाडौंबाट गएको टिमले नमुना संकलन गरेर ल्याएको थियो । नारायणी अस्पताल र प्रदेशमातहतका अस्पतालको टिम परिचालन छ,’ उनले भने, ‘आवश्यकता देखिए हामी जतिवेला पनि चिकित्सक टिम पठाउन सक्छौँ ।’ 

हैजाका कारण तीनजनाको ज्यान गइसकेको छ भने ६२४ मा हैजाको कोलेरा जीवाणु पुष्टि भएको छ । 

जिल्ला वास्थ्य कार्यालय पर्साका जनस्वास्थ्य अधिकृत जयमोद ठाकुरले हैजा पुष्टि भए पनि अझै स्रोत खुल्न नसकेको बताए । ‘प्रादेशिक र केन्द्रीय प्रयोगशालामा परीक्षण गर्दा कोलोरा जीवाणु पुष्टि भइसकेको छ । तर, कहाँबाट कोलोरा जीवाणु आयो भनेर खुल्न सकेको छैन,’ उनले भने, ‘खानेपानी मन्त्रालयको प्रयोगशालामा पानी परीक्षण भइरहेको छ । त्यहाँबाट रिपोर्ट आउन बाँकी छ, रिपोर्ट आएपछि खुल्नेछ,’ उनले भने । 

वीरगन्ज महानगरपालिकाले हैजा प्रभावित वडाका धाराको पानी आफ्नै प्रयोगशालाबाट परीक्षण गरेको थियो । महानगरले वडा नम्बर १०, ११ र १२ का सात स्थानका धाराबाट नमुना संकलन गरी परीक्षण गर्दा सबै प्रतिवेदन ‘नेगेटिभ’ आएको महानगरका वातावरण निरीक्षक प्रकाश ऐरले बताए । 

१६२ मा हैजा पुष्टि
वीरगन्ज महानगरपालिका– १२, मुर्लीका एक परिवारका तीनजना दिदीभाइ अहिले नारायणी अस्पतालमा उपचाररत छन् । बुधबार राति खाना खाएर सुतेकी १९ वर्षीया रागिनी कुमार झाडापखाला लागेपछि बिहीबार बिहान अस्पताल पुगिन् । लगत्तै उनकी बहिनी १७ वर्षीया गुन्जनकुमारीलाई पनि झाडापखाला लाग्यो । दुवै दिदीबहिनी अस्पतालमा रहेका वेला भाइ हर्ष कुमारलाई पनि झाडापखाला लाग्यो । तीनै दिदीभाइ नारायणी अस्पतालमा छन्, आरडिटी परीक्षणमा गुन्जन र हर्षलाई हैजा देखिएको छ । रागिनीको रिपोर्ट निगेटिभ आएको स्वास्थ्यकर्मी बताएका छन् । स्वास्थ्य सुधारोन्मुख छ । 

सबैभन्दा बढी चाप रहेको नारायणी अस्पतालमा झाडापखाला र हैजाका बिरामी दैनिक ५० हाराहारीमा पुगिरहेका छन् । नारायणी अस्पतालकी अनमी पूजा यादवका अनुसार झाडापखाला र हैजाका बिरामी एकै टोलका १२ जना उपचाररत छन् । 

नारायणी अस्पतालका मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डा. चुमनलाल दासका अनुसार नारायणीमा मात्र बिरामी आइसकेका छन् । गत शनिबारबाट वीरगन्जमा फैलिएको झाडापखाला अझै नियन्त्रणमा आउन सकेको छैन । स्वास्थ्य कार्यालयका जनस्वास्थ्य अधिकृत जयमोद ठाकुरका अनुसार शनिबारयता झाडापखाला लागेपछि अस्पताल पुग्नेको संख्या ७१२ पुगेको छ । तीमध्ये ५१७ जना भने उपचारपछि डिस्चार्ज भइसकेका छन् । १९५ जना उपचाररत छन् ।

त्यस्तैे, १६२ मा हैजा संक्रमण देखिएको छ । हैजा पुष्टि भएकामध्ये ६२ जना अस्पतालमै छन् । बिहीबार ५५ जनामा हैजा संक्रमण देखिएकामा शुक्रबार थप सातजनामा पुष्टि भएको उनले बताए । ‘झाडापखाला निको भइहाल्छ भनेर बसेकाहरू पनि अस्पताल आउन थालेपछि संख्या बढेको ठाकुरको भनाइ छ । ‘ हैजाको जीवाणु घरघरमा पुगेको छ, तर घरमै निको हुन्छ भनेर बसेकाहरूलाई समुदायमा पुगेका स्वास्थ्यकर्मीहरूले चेतना फैलाएपछि अस्पताल पुग्न थालेका हुन्,’ उनले भने ।