अर्थ प्रिन्ट संस्करण

वैदेशिक व्यापारमा भारतको हिस्सा ६३.०२ प्रतिशत

नौ महिनामा १० खर्ब ८३ अर्बको व्यापार घाटा

चालू आर्थिक वर्षको नौ महिनामा नेपालले गरेको कुल वैदेशिक व्यापारमा भारतको मात्रै हिस्सा ६३.०२ प्रतिशत रहेको छ । भन्सार विभागका अनुसार कुल यो अवधिमा कुल वैदेशिक व्यापार १२ खर्ब ८१ अर्बको भएको छ । त्यसमध्ये भारतसँगको मात्रै व्यापार आठ खर्ब सात अर्बको व्यापार भएको छ । त्यस्तै, बढी आयात–निर्यात हुने दोस्रो मुलुक चीनसँगको व्यापारको हिस्सा १७.०८ प्रतिशत छ । नेपालसँगको वैदेशिक व्यापारमध्ये चीनको व्यापार दुई खर्ब १८ अर्ब भएको विभागको तथ्यांक छ । 

भौगोलिक रूपमा सिमाना जोडिएका दुई देश भारत र चीनसँगै नेपालको वैदेशिक व्यापारमा वर्चस्व कायम छ । सबैभन्दा बढी वस्तु आयात हुने र बढी निर्यात हुने दुवै देशमा भारत र चीन पर्छन् । भारतबाट सात खर्ब २९ अर्बको वस्तु आयात भएकोमा नेपालको भारततर्फ ७७ अर्ब ८५ करोडको वस्तु निर्यात भएको छ । यस अवधिमा भारतसँग नेपालको १० खर्ब ५३ अर्ब व्यापार घाटा देखिएको छ । चीनबाट दुई खर्ब १६ अर्बको वस्तु आयात भएकोमा नेपालले चीनतर्फ दुई अर्ब ११ करोडको वस्तु निर्यात गरेको छ । चीनसँग नेपालको व्यापार घाटा ६ खर्ब ५१ अर्ब पुगेको छ । 

 आयातमा २.८४ प्रतिशतको ह्रास
चालू आर्थिक वर्षको नौ महिनामा कुल वस्तु आयात २.८४ प्रतिशतले घटेको छ ।  भन्सार विभागका अनुसार यस अवधिमा ११ खर्ब ६७ अर्बको वस्तु आयात भएको छ । गत आवको चैतसम्म यस्तो आयात १२ खर्ब एक अर्ब थियो । यस अवधिमा सबैभन्दा धेरै एक खर्ब तीन अर्बको डिजेल आयात भएको छ । त्यस्तै, ५० अर्ब २५ करोडको पेट्रोल र ४१ अर्बबराबरको खाना पकाउने एलपिजी ग्यास आयात भएको छ । 

आयातमा ह्रास आएसँगै निर्यात पनि घटेको छ । यस अवधिमा निर्यात एक खर्ब १४ अर्ब पुगेको छ । यो गत आवको तुलनामा ३.६६ प्रतिशत कम हो । गत आर्थिक वर्षको नौ महिनामा एक खर्ब १८ अर्ब पुगेको थियो ।बढी निर्यात हुने वस्तुमा कार्पेट र गलैँचा अग्रस्थानमा छ । यस अवधिमा सात अर्ब ८१ करोडको गलैँचा र ६ अर्ब २८ करोडको अलैँची निर्यात भएको छ । त्यसबाहेक फलामको पाता, स्टिल, जुस, धागो निर्यात भएको छ ।   

आयात र निर्यातमा देखिएको असन्तुलनले व्यापार घाटा १० खर्ब ५३ अर्ब कायम भएको छ । यो गत आर्थिक वर्षको नौ महिनाको तुलनामा २.७५ प्रतिशत कम हो । गत आवमा १० खर्ब ८३ अर्ब व्यापार घाटा कायम थियो । आयात र निर्यातमा ह्रास आएसँगै कुल वैदेशिक व्यापारमा समेत कमी आएको छ । गत आर्थिक वर्षको चैतसम्म १३ खर्ब १९ अर्ब कायम भएको वैदेशिक व्यापार घटेर चालू आवको सोही अवधिमा १२ खर्ब ८१ अर्ब कायम भएको छ । 

 ५२ करोड थान लाइटर आयात 
संख्यात्मक हिसाबले सबैभन्दा बढी पकेट लाइटर आयात भएको देखिन्छ । नौ महिनामा ५२ करोड पाँच लाख १५ हजार सात सय ९५ थान लाइटर आयात भएको छ । २३ करोड ६२ लाख थान पेन तथा पेन्सिल होल्डर आयात भएको छ । १७ करोड थान सेनेटरी प्याड र १० करोड थान डाइपर आयात भएको छ । किलोमा सबैभन्दा बढी खाना पकाउने ग्यास आयात भएको छ । त्यस्तै, फलाम तथा फलामजन्य वस्तु, भटमासको पिना, मकै, धान, चामल, रासायनिक मल, बिटुमिन, स्याउ बढी आयात भएका छन् । ग्राममा सबैभन्दा बढी सुनचाँदी र गरगहना आयात भएको छ ।