मुख्य समाचार प्रिन्ट संस्करण

प्रधानसेनापति शर्माविरुद्ध उपरथी कार्कीले रक्षा मन्त्रालयमा गरे उजुरी 

प्रधानसेनापति प्रभुराम शर्माले वरिष्ठलाई छलेर कनिष्ठ उपरथीको पदावधि थप्न सिफारिस गरेपछि उपरथी अनन्त कार्कीले रक्षा मन्त्रालयमा उजुरी हालेका छन् । जसको बोधार्थ उनले राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, सभामुख र राष्ट्रिय सभाध्यक्षलाई पठाएका छन् । 

उपरथीको वरीयता क्रममा उनी एक नम्बरमा पर्छन् । सेनामा कार्यरत सैनिक उच्च सैनिक अधिकृतको वरीयता क्रममा भने चौथो नम्बरमा पर्छन् । तर, प्रधान सेनापति शर्माले कार्कीभन्दा कनिष्ठ दुई उपरथीको पदावधि थप्नुपर्ने भन्दै गत १६ पुसमा रक्षा मन्त्रालयलाई पत्रचार गरेका थिए । सो सिफारिस गैरकानुनी र मनोमानी ढंगले गरिएको भन्दै कार्कीले रक्षामा उजुरी हालेका हुन् । 

‘नेपालको संविधान, कानुन, विधिको शासन, मानवअधिकार, मौलिक हक, सैनिक सुशासन, सैनिक मूल्यमान्यताविपरीत म विशिष्ठ श्रेणीको अधिकृतउपर पूर्वाग्रही र बदनियत राखी मनोमानी ढंगले सेनाको विधि, प्रक्रिया र पद्धतिविपरीत मभन्दा जुनियर दुईजनाको पदावधि थपको सिफारिस गर्ने कार्य गैरकानुनी छ,’ रक्षामा पेस गरिएको उजुरीमा भनिएको छ ।

प्रधानसेनापति शर्माले मेरो पदावधि थप नगर्न गरेको हालको सिफारिस १२ चैत ०७७ मा उहाँबाटै भएको सिफारिसविपरीत छ । त्यसो हुँदा हालको सिफारिस त्यसवेलाको कार्यसम्पादन मूल्यांकनविपरीत छ ।

प्रधानसेनापति शर्माले गरेको रिफारिस विगतमा गरेको उनकै निर्णयविपरीतसमेत रहेको देखिन्छ । उनले १२ चैत ०७७ मा उपरथी कार्कीसहित तीन उपरथीको पदावधि थप गर्न तत्कालीन प्रधान सेनापति पूर्णचन्द्र थापासमक्ष सिफारिस गरेका थिए । त्यसवेला प्रधान सेनापति थापा रथी थिए । पदावधि थपको रिफारिस उनकै अध्यक्षतामा अघि बढाइएको थियो । थापाले समेत सिफारिस सदर गरेका थिए । 

तर, अहिले प्रधान सेनापति शर्मा विगतको आफ्नै निर्णयविरुद्ध उभिएपछि पीडित उपरथी भड्किन पुगेका छन् । उनले उजुरीमा प्रधान सेनापति शर्माले हालको सिफारिस विगतको कार्यसम्पदान मूल्यांकनविपरीतसमेत रहेको उल्लेख गरेका छन् । ‘प्रधान सेनापति शर्माले मेरो पदावधि थप नगर्न गरेको हालको सिफारिस १२ चैत ०७७ मा उहाँबाटै भएको सिफारिसविपरीत छ । त्यसो हुँदा हालको सिफारिस त्यसवेलाको कार्यसम्पादन मूल्यांकनविपरीत छ,’ उजुरी पत्रमा भनिएको छ ।

नारायण सिलवाल, प्रवक्ता, नेपाली सेना

उपरथी कार्कीको सन्दर्भमा संगठनलाई औपचारिक रूपमा न कुनै पत्र आएको छ, न कुनै निवेदन नै । त्यसो हुँदा यस विषयमा जानकारी हुने कुरै भएन ।
 

सेनामा उपरथीको पदावधि तीन वर्ष तोकिएको छ । थप हुने पदावधिको अवधि भने दुई वर्षको हुन्छ । उमेर हद भने ५७ वर्ष तोकिएको छ । सेनामा सामान्यतः वरिष्ठतामा रहेका सबै उपरथीको पदावधि थप गर्ने चलन छ । पदावधि थपको निर्णय मन्त्रिपरिषद् बैठकबाट हुन्छ । तीन वर्ष पदावधिका कारण उपरथी कार्की आगामी फागुनमा अनिवार्य अवकाशमा जानेछन् । पदावधि थप भएमा उनी आठ महिनापछि रथीमा बढुवा हुनेछन् । हालका रथी बालकृष्ण कार्की आठ महिनापछि अनिवार्य अवकाशमा जाँदै छन् । 

प्रधान सेनापति शर्माको सिफारिसपत्र ३० पुसको मन्त्रिपरिषद् बैठकमा प्रस्तुत गरिएको थियो । बैठकमा वरीयताको प्रश्न उठेपछि मन्त्रिपरिषद् बैठकबाट कुनै निर्णय भएन । ‘प्रधान सेनापतिले गरेको सिफारिसमा छलफल भयो । एक नम्बर वरीयताको पदावधि थपको सिफारिस किन नभएको भनी प्रश्न उठे । सोही कारण प्रस्तावउपर कुनै निर्णय भएन,’ उजुरीमा लेखिएको छ ।

पदावधि थपको विषयलाई लिएर राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, सभामुख, समाध्यक्षलाई बोधार्थ गरी रक्षा मन्त्रालयमा गरिएको उजुरी निकै कममध्ये एक हो । सेनामा सामान्यतः असन्तुष्ट पक्ष संगठनबाहिर गएर हारगुहार गर्नु राम्रो मानिँदैन । यस्ता घटना संगठनभित्रै दबाइने गरिन्छ । संगठनभन्दा बाहिर गएर कोही हारगुहारमा उत्रिए सेनामा त्यस्ता गतिविधिलाई ‘चेन अफ कमान्डविपरीत’ मानिन्छ । तर, उपरथी कार्कीको हकमा प्रधान सेनापतिबाटै अन्याय भएको सैनिक उच्च अधिकृतको भनाइ छ । ‘सेनामा उहाँ वरिष्ठ उपरथी हुनुहुन्छ । अहिलेसम्म कारबाही भएको जानकारी छैन । विदेश गएको पनि थाहा छैन । चेन अफ कमान्डविपरीतका गतिविधिमा संलग्न भएको सुनेका छैनौँ । तर, उहाँ नै सिफारिसमा छुट्नुभयो । यो उहाँमाथिको अन्याय हो,’ एक उच्च अधिकृतले भने ।

सेनाले भने यस विषयमा कुनै औपचारिक जानकारी नभएको जनाएको छ । सैनिक प्रवक्ता सहायक रथी नारायण सिलवालले उपरथी कार्कीको सन्दर्भमा कुनै जानकारी नभएको बताए । ‘उपरथी कार्कीको सन्दर्भमा संगठनलाई औपचारिक रूपमा न कुनै पत्र आएको छ, कुनै निवेदन नै । त्यसो हुँदा यस विषयमा जानकारी हुने कुरै भएन,’ उनले भने ।